皇冠体育apprapi ceffylau yn ganolog i ganolfan gymunedol arobryn dan arweiniad cyn-filwyr yng Nghwm Rhondda
皇冠体育apprapi ceffylau yn ganolog i ganolfan gymunedol arobryn dan arweiniad cyn-filwyr yng Nghwm Rhondda

Paul Bromwell standing with a horse. Copyright: RFCA for Wales
Tua 20 mlynedd yn 么l sefydlwyd yr elusen Valley Veterans gan gyn-filwr a fu鈥檔 ymladd yn Rhyfel y Falklands, Paul Bromwell, i ddechrau fel gr诺p cymorth anffurfiol i gyn-filwyr sy鈥檔 delio ag anhwylder straen 么l-drawmatig (PTSD).
Ar 么l gwasanaethu yn y Gwarchodlu Cymreig yn ystod Gwrthdaro y Falklands 40 mlynedd yn 么l, roedd Paul yn gwybod yn iawn am effeithiau dychwelyd i fywyd sifil ar 么l gadael y Lluoedd Arfog. Roedd ef ei hun yn dioddef o PTSD o ganlyniad i鈥檞 amser yn Ne yr Iwerydd ac ar 么l dychwelyd adref i Gwm Rhondda, ac yn cael trafferth i gael y gefnogaeth yr oedd ei angen arno ar y dechrau.
Y frwydr honno a鈥檌 arweiniodd i sefydlu gr诺p cymorth anffurfiol ar gyfer dioddefwyr PTSD sydd bellach wedi tyfu i fod yn ganolfan gymunedol fywiog dan arweiniad cyn-filwyr gyda mwy na 140 o gyfranogwyr gweithredol.
聽Yn y diweddaraf o gyfres o wobrau, enillodd Paul y categori Hyrwyddwr Cymunedol yn ddiweddar yng Ngwobrau Dewi Sant 鈥� gwobrau cenedlaethol Cymru sy鈥檔 cydnabod cyflawniadau eithriadol gan ddinasyddion Cymru. Cyflwynwyd y wobr gan y Prif Weinidog Eluned Morgan mewn seremoni yn y Senedd.
Roedd y wobr yn cydnabod sut mae Valley Veterans yn darparu cymorth wythnosol i gyn-filwyr agored i niwed sydd o fudd i鈥檞 hiechyd meddwl a chorfforol. Am y 15 mlynedd cyntaf ariannodd Paul y gr诺p yn bersonol trwy ail-forgeisio ei gartref i brynu tir i adeiladu stablau ar gyfer gwasanaethau therapi ceffylau.
Dros y blynyddoedd mae鈥檙 gefnogaeth yn yr hwb wedi ehangu ac mae鈥檙 gr诺p bellach yn cynnal clwb brecwast bob dydd Iau yng Nghanolfan Gymunedol Ton Pentre, sy鈥檔 denu hyd at 60 o gyn-filwyr bob wythnos, sesiwn gwaith papur fore Mercher, a gweithgareddau ceffylau a garddwriaethol dyddiol ar dir cyfagos.
Esboniodd y sylfaenydd a鈥檙 Prif Swyddog Gweithredol Paul Bromwell sut y deilliodd y syniad ar gyfer y therapi ceffylau fel rhan o ganolfan Valley Veterans oherwydd ei fod eisiau cynnig yr un cyfle i eraill a roddwyd iddo ef.
Dywedodd Paul,
Es i i ffwrdd i ferlota gyda Combat Stress ac fe wnaeth fy helpu cymaint pan ddes adref, prynais geffyl ac ar y diwrnodau nad oeddwn yn gallu cysgu, byddwn i fyny ar y mynydd gyda fy ngheffyl a byddai鈥檔 fy dawelu.
Roeddwn i鈥檔 meddwl os yw hyn yn gweithio i mi fe fyddai鈥檔 helpu eraill. Erbyn hynny roeddwn i鈥檔 edrych ar 么l cwpl o fechgyn a oedd yn ffrindiau da i mi ac a oedd yn teimlo ychydig o straen ac yn cael problemau oedd wedi鈥檜 hachosi o鈥檜 hamser yn y lluoedd arfog.
Ac o鈥檙 dyddiau cynnar hynny o ychydig o ffrindiau ac un ceffyl, mae Valley Veterans bellach yn cysylltu llawer o grwpiau cymorth a mwy na 100 o gyn-filwyr ledled y Cwm.
Pan fydd angen help ar bobl, rydyn ni bob amser yma - nid yw鈥檔 lle tywyll lle nad oes neb ar gael i helpu, mae yna bob amser rhywun yma, meddai Paul.
Mae bod y tu allan wedi chwyldroi bywyd llawer o鈥檙 bobl sy鈥檔 dod yma - gallai fod yn gweithio yn y gerddi, yn carthu鈥檙 stablau neu鈥檔 drin y ceffylau - mae鈥檙 manteision yn amlwg i鈥檞 gweld.
Fe allan nhw ddod i gael help gyda鈥檜 gwaith papur ar ddydd Mercher, cymdeithasu yn y clwb brecwast ar ddydd Iau a gweithio y tu allan yn y gerddi a鈥檙 ardal geffylau unrhyw ddiwrnod o鈥檙 wythnos.
Dywedodd Gary Pethig (64) o Gelli, a wasanaethodd yn y Ffiwsilwyr Brenhinol Cymreig,
Mae鈥檙 gr诺p yma wedi newid fy mywyd 鈥� mae鈥檔 llythrennol wedi bod yn achubiaeth i mi oherwydd hebddo fe fydden i鈥檔 eistedd gartref yn gwylio鈥檙 teledu - yn hytrach rwy鈥檔 dod yma ac wedi gwneud llawer o ffrindiau newydd.
Rwy鈥檔 cael cymorth wyneb yn wyneb gan wahanol sefydliadau sy鈥檔 fy helpu i lenwi pob math o waith papur y byddwn fel arall yn ei chael hi鈥檔 anodd iawn neu鈥檔 amhosibl ei gwblhau ar fy mhen fy hun ar-lein neu dros y ff么n 鈥� ac mae hyn yn golygu y gallaf gael mynediad at yr help sydd ei angen arnaf ac sydd gen i hawl iddo.
Rwyf hefyd yn mwynhau mynd allan trwy fynd allan i鈥檙 ardd a thyfu cnydau.
Dywedodd Stephen Roberts (55) o Drewiliam, a wasanaethodd yn y Peirianwyr Brenhinol ac sydd bellach yn gweithio i Wasanaeth Gwaed Cymru,
Fe ddes i yma chwe blynedd yn 么l gan fy mod i鈥檔 cael trafferth gyda PDSD, roeddwn i鈥檔 cau fy hun i ffwrdd o鈥檙 gymdeithas ac yn cael trafferth mynd allan. Roeddwn i鈥檔 gwybod am y lle yma ond doeddwn i ddim digon dewr i ddod i fyny yma nes yn y pen draw i mi drefnu cwrdd 芒 rhywun ro鈥檔 i鈥檔 ei adnabod ac wedi bod yn dod ers hynny.
Rwyf wedi cwrdd 芒 chriw gwych o ffrindiau rydw i鈥檔 agos atyn nhw ac wedi cael cefnogaeth ganddyn nhw ers hynny. Mae wedi newid fy mywyd, roeddwn i wedi cilio o鈥檙 gymdeithas o鈥檙 blaen ond mae dod i fyny a threulio amser yma a chymdeithasu wedi fy helpu鈥檔 fawr a gallaf nawr fynd allan i ddigwyddiadau cymdeithasol fel dathliadau pen-blwydd a digwyddiadau codi arian nad oeddwn yn gallu mynd iddyn nhw o鈥檙 blaen.
Dywedodd Des Sparey (79) o Gaerffili, a wasanaethodd yn y Gatrawd Gymreig,
Mae鈥檙 gr诺p hwn wedi newid fy mywyd yn llwyr, byddwn ar goll hebddo. Does dim byd gwell na dod i fyny a siarad 芒鈥檙 bois yma - dwi wrth fy modd a fydden i ddim yn gwneud hebddo. Mae yna elusennau yma a fydd yn eich helpu os oes gennych broblemau gyda phethau fel gofal iechyd, eich sefyllfa ariannol neu hyd yn oed dod o hyd i rywle i fyw.
Mae asiantaethau cymorth cyn-filwyr, sefydliadau iechyd meddwl, cynrychiolwyr awdurdodau lleol a grwpiau cymunedol eraill yn mynychu鈥檙 sesiynau dydd Iau a dydd Mercher i ddarparu cymorth a chyngor ar feysydd sy鈥檔 amrywio o gymorth tai i eiriolaeth cyflogaeth a budd-daliadau.
Meddai Sian Sexton, Eiriolwr Cyngor Ariannol ar gyfer MIND,
Rydyn ni yma yn adeiladu perthynas, yn gwneud y gwaith sylfaenol a darparu cysondeb. Rydym yn gallu darparu cymorth wyneb yn wyneb ymarferol i bobl fel llenwi ffurflenni pan fydd ei angen arnyn nhw a sut mae ei angen arnyn nhw fel y gallan nhw gael mynediad at gymorth yn haws ac yn gyflymach.
Dywedodd Stephen Sullivan, Swyddog Datblygu Llwybrau Strategol, Adferiad Change Step,
Rwy鈥檔 defnyddio鈥檙 ganolfan hon yn wythnosol ac rwy鈥檔 dod 芒 phrosiectau eraill i mewn - mae鈥檔 ymwneud 芒 chydweithio a rhwydweithio a gwneud y llwybrau atgyfeirio yn haws.