Os na allwch dalu’ch bil treth mewn pryd
Printable version
1. Trosolwg
Cysylltwch â Chyllid a Thollau EF (CThEF) cyn gynted â phosibl os ydych:
- wedi methu dyddiad cau ar gyfer talu bil treth
- yn gwybod na fyddwch yn gallu talu bil treth mewn pryd
Mae’r canllaw hwn hefyd ar gael yn Saesneg.
Os na allwch dalu’ch bil treth yn llawn, mae’n bosibl y gallwch drefnu cynllun talu er mwyn ei dalu fesul rhandaliad. Yr enw ar hyn yw trefniant ‘Amser i Dalu�.
Ni fyddwch yn gallu trefnu cynllun talu os nad yw CThEF yn meddwl y byddwch yn cynnal yr holl ad-daliadau. Os na all CThEF gytuno ar gynllun talu gyda chi, bydd gofyn i chi dalu’r swm sydd arnoch yn llawn.
2. Trefnu cynllun talu
Er mwyn trefnu cynllun talu, bydd angen y canlynol arnoch:
- y cyfeirnod perthnasol ar gyfer y dreth na allwch ei thalu, megis eich cyfeirnod unigryw y trethdalwr
- manylion eich cyfrif banc yn y DU � mae’n rhaid i chi fod wedi’ch awdurdodi i sefydlu Debyd Uniongyrchol
- manylion unrhyw daliadau blaenorol rydych wedi’u methu
- manylion ynghylch eich incwm a’ch gwariant, neu fanylion ynghylch eich incwm a’ch gwariant os mae arnoch dreth y cwmni
Mae’n bosibl y gallwch drefnu cynllun talu ar-lein, yn dibynnu ar y math o dreth sydd arnoch a faint o dreth sydd arnoch.
Os oes arnoch dreth o Hunanasesiad
Gallwch os yw’r canlynol yn berthnasol:
- rydych wedi cyflwyno’ch Ffurflen Dreth ddiweddaraf
- mae arnoch £30,000 neu lai
- rydych o fewn 60 diwrnod i’r dyddiad cau ar gyfer talu
- nid oes gennych unrhyw gynlluniau talu na dyledion eraill gyda CThEF
Os oes arnoch gyfraniadau TWE y Cyflogwr
Gallwch os yw’r canlynol yn berthnasol:
- rydych wedi methu’r dyddiad cau i dalu bil TWE y Cyflogwr
- mae arnoch £100,000 neu lai
- rydych yn bwriadu talu’ch dyled cyn pen y 12 mis nesaf
- mae gennych ddyledion sy’n 5 mlynedd oed neu lai
- nid oes gennych unrhyw gynlluniau talu na dyledion eraill gyda CThEF
- rydych wedi anfon unrhyw gyflwyniadau TWE y Cyflogwr a datganiadau Cynllun y Diwydiant Adeiladu (CIS) sy’n ddyledus
Os oes arnoch dreth o TAW
Gallwch os yw’r canlynol yn berthnasol:
- rydych wedi methu’r dyddiad cau i dalu bil TAW
- mae arnoch £100,000 neu lai
- rydych yn bwriadu talu’ch dyled cyn pen y 12 mis nesaf
- mae gennych ddyled am gyfnod cyfrifyddu a ddechreuodd yn 2023 neu’n hwyrach
- nid oes gennych unrhyw gynlluniau talu na dyledion eraill gyda CThEF
- rydych wedi cyflwyno’ch holl Ffurflenni TAW
Ni allwch drefnu cynllun talu TAW ar-lein os ydych yn defnyddio’r Cynllun Cyfrifyddu Arian Parod, y Cynllun Cyfrifyddu Blynyddol, neu os ydych yn gwneud taliadau ar gyfrif.
Os oes arnoch dreth o Asesiad Syml
Gallwch os yw’r canlynol yn berthnasol:
- mae arnoch rhwng £32 a £50,000
- nid oes gennych unrhyw gynlluniau talu na dyledion eraill gyda CThEF
- rydych yn bwriadu talu’ch dyled cyn pen y 36 mis nesaf
Os na allwch drefnu cynllun talu ar-lein
Bydd angen i chi gysylltu â CThEF.
Bydd CThEF yn gofyn y canlynol i chi:
- a allwch dalu’n llawn
- faint y gallwch ei ad-dalu bob mis
- a oes unrhyw drethi eraill y mae angen i chi eu talu
- faint o arian rydych yn ei ennill
- faint yr ydych yn ei wario fel arfer bob mis
- pa gynilion neu fuddsoddiadau sydd gennych
Os oes gennych gynilion neu asedion, bydd CThEF yn disgwyl i chi ddefnyddio’r rhain i ostwng eich dyled cymaint â phosibl.
Os ydych wedi cael cyngor annibynnol ar ddyledion, er enghraifft gan y ganolfan Cyngor ar Bopeth, efallai y bydd gennych ‘Datganiad Ariannol Safonol�. Bydd CThEF yn derbyn hyn fel tystiolaeth o’r hyn rydych yn ei ennill a’i wario bob mis.
Os yw’ch cwmni mewn dyled treth
Bydd CThEF yn gofyn i chi gynnig sut y byddwch yn talu’ch bil treth cyn gynted ag y gallwch. Bydd yn gofyn cwestiynau am eich cynnig er mwyn sicrhau ei fod yn realistig ac yn fforddiadwy.
Mae’n rhaid i chi ostwng eich dyled cymaint â phosibl cyn trefnu cynllun talu. Gallwch wneud hyn drwy ryddhau asedion fel stoc, cerbydau a chyfranddaliadau.
Efallai y bydd CThEF yn gofyn i gyfarwyddwyr y cwmni wneud y canlynol:
- rhoi arian personol yn y busnes
- derbyn benthyciadau
- ymestyn credyd
3. Faint y byddwch yn ei dalu
Bydd y swm y gofynnir i chi ei dalu bob mis yn seiliedig ar faint o arian sydd gennych dros ben ar ôl i chi dalu unrhyw rent, biliau bwyd neu gyfleustodau a chostau sefydlog sydd gennych, fel tanysgrifiadau.
Fel arfer, bydd gofyn i chi dalu tua hanner yr hyn sydd gennych dros ben bob mis tuag at y dreth sydd arnoch.
Gallwch hefyd gytuno i dalu mwy na hyn os hoffech wneud hynny. Mae talu’ch dyled yn gynt yn golygu y byddwch yn talu llai yn y pen draw oherwydd y byddwch yn talu llai o log.
Os ydych yn cael pensiwn, bydd CThEF yn cyfrif hwnnw fel incwm, ond ni fyddant yn cyfrif y swm yn eich cronfa bensiwn fel cynilion.
Am faint mae’ch cynllun talu yn para
Nid oes terfyn amser ar ba mor hir y gall cynllun talu bara. Bydd yn dibynnu ar y swm sydd arnoch a faint y gallwch fforddio ei dalu bob mis.
Dylech gysylltu â CThEF os bydd unrhyw beth yn newid a allai effeithio ar eich cynllun talu. Gallwch ymestyn neu gwtogi’r cynllun talu.
Os bydd CThEF yn cael gwybod bod eich amgylchiadau wedi newid, efallai y byddant yn cysylltu â chi i drafod newid eich ad-daliadau.
Os byddwch yn methu taliad
Bydd CThEF yn cysylltu â chi i gael gwybod pam. Lle bo’n bosibl, byddant yn ceisio aildrefnu neu ailnegodi’r cynllun talu gyda chi.
Os na allwch dalu bil treth arall, cysylltwch â CThEF. Efallai y byddwch yn gallu cynnwys y bil treth newydd yn eich trefniant Amser i Dalu.
4. Os na fyddwch yn cysylltu â CThEF neu os byddwch yn gwrthod talu
Bydd Cyllid a Thollau EF (CThEF) bob amser yn ceisio cysylltu â chi os byddwch yn methu taliad treth. Gall hyn gynnwys anfon llythyrau a negeseuon testun atoch, ac ymweld â chi gartref neu yn y gwaith.
Os na fyddwch yn cysylltu â CThEF, neu os na allwch gytuno ar gynllun rhandaliadau, efallai y bydd CThEF yn:
- gofyn i asiantaeth casglu dyledion gasglu’r arian
- casglu’r hyn sydd arnoch yn uniongyrchol o’ch cyflog (yn agor tudalen Saesneg) neu o unrhyw daliadau pensiwn misol a gewch
- cymryd eich eiddo a’u gwerthu (os ydych yn byw yng Nghymru, Lloegr neu Ogledd Iwerddon)
- mynd ag arian yn uniongyrchol o’ch cyfrif banc neu’ch cynilion cymdeithas adeiladu (os ydych yn byw yng Nghymru, Lloegr neu Ogledd Iwerddon)
- mynd â chi i’r llys
- eich gwneud yn fethdalwr (yn agor tudalen Saesneg)
- cau eich cwmni (yn agor tudalen Saesneg) os mai treth busnes yw’r dreth
Ychwanegir unrhyw gostau, fel costau ocsiwn, at eich dyled fel arfer. Bydd CThEF yn rhoi gwybod i chi cyn cymryd y camau hyn ac yn esbonio’ch hawliau, y costau a’r opsiynau sydd ar gael i chi.
Gweler rhagor o wybodaeth am y camau gweithredu y gall CThEF eu cymryd i adennill y dreth.
5. Help a chyngor
Os ydych yng Nghymru neu Loegr, gall Helpwr Arian roi rhagor o wybodaeth i chi am .
Os ydych yn yr Alban, gallwch .
Os ydych yng Ngogledd Iwerddon, gallwch .
Gwneud cwyn
Ni allwch apelio yn erbyn penderfyniad Cyllid a Thollau EF (CThEF), ond gallwch wneud cwyn os ydych yn anfodlon ar sut y cawsoch eich trin.